Gele schimmel tast zowel bouwmaterialen als voedsel aan. Hiervoor zijn verschillende mallen verantwoordelijk. We leggen uit welke soorten giftig zijn, hoe gele schimmel te identificeren en te elimineren.
Hoe ziet gele schimmel eruit?
Schimmels bestaan uit bijna onzichtbare draden (mycelia) en de grotere sporendragers. Bij gele schimmel zijn de sporendragers geel, geelbruin, geelrood of okerkleurig. De schimmel is echter zelden homogeen geel. Vaak zien we een gele coating in verschillende tinten naast groene, zwarte of witte schimmelvlekken.
Sommige schimmels zijn ook geel in bepaalde stadia van hun groei en veranderen later van kleur. De consistentie van gele schimmel varieert afhankelijk van het type schimmel. Sommige schimmels zoals Aspergillus flavus en Geomyces pannorum hebben een poederachtige consistentie, andere lijken meer op watten.
Je kunt de gele schimmel onderscheiden van de droge rot, die deels qua kleur vergelijkbaar is, maar een sponsachtig oppervlak heeft.
Veelgemaakte fouten: is die gele schimmel überhaupt?
Gele vlekken op of in de muur betekenen niet altijd schimmel. Sommige gele houtvernietigende schimmels zijn gemakkelijk te verwarren met schimmel, waaronder:
- De huisrot (Serpula lacrymans) - deze huisrotschimmel heeft het grootste schadepotentieel. Het vernietigt gebouwen door zich te verspreiden in vochtige houten constructies. De ideale temperatuur voor reproductie is rond de 20 graden, maar de spons kan overleven in gebieden tussen de 3 en 26 graden. Het oppervlak ziet er geelbruin en harig uit als het oppervlak van veel schimmels. Op de aangetaste plekken vormen zich vaak grote, witte vruchtlichamen.
- De uitgespreide huisporling (Donkioporia expansa) is geelbruin tot wit, maar vertoont soms oranje en rode nuances. De consistentie is vergelijkbaar met die van schuim. In tegenstelling tot de echte droge rot, breekt het alleen de lignine in het hout af. Als de plaag groot is, worden de staven en andere elementen vezelig.
- De gele poriënspons (Antrodia Xanta) ziet er wit tot citroengeel uit en vormt een donzige tot sponsachtige laag. Het valt houten balken aan en ziet er wit tot citroengeel uit. Over het algemeen is het echter zeldzaam en wordt het meestal samen met de bruine kelderspons aangetroffen.
Met gele bekleding aan de muur is het niet altijd gele schimmel. Dit is bijvoorbeeld droogrot.
Waar komt gele schimmel voor?
Schimmels hebben vocht en zuurstof nodig en de juiste temperatuur om te groeien. Elk type matrijs heeft een of meer voorkeursmilieus. De bekendste gele mallen zijn:
- Aspergillus flavus: Deze schimmel voelt goed aan bij temperaturen van 12 tot 48 graden. Het groeit wereldwijd in de grond en tast vette en zetmeelrijke planten aan zoals tarwe, maïs en noten. De sporendragers vormen een stofachtige massa die er geelgroen boven en roodgoud uitziet.
- Epicoccum nigrum: De kolonies van deze gele schimmel gedijen bij kamertemperatuur op planten, in voedsel, in de grond en in textiel. Met name de farmaceutische industrie gebruikt haar vermogen om andere schimmels en bacteriën te doden bij de productie van medicijnen. De kleur varieert van geel-rode tinten via bruin tot zwart.
- Geomyces pannorum: Deze gele schimmel leeft in de grond bij koude temperaturen tot -20 graden. Maar het groeit ook op en in muren, op behang en in hout.
- Mucor: Sommige schimmels van het geslacht Mucor hebben witgele sporen, waaronder bijvoorbeeld Rhizomucor pusillus, die groeit in een warme omgeving vanaf 50 graden. De consistentie is katoenachtig.
Gele schimmel gedijt ook goed op etensresten, zoals hier in een druppel bier.
Hoe gevaarlijk is gele schimmel?
In principe is elke schimmelbesmetting in woonruimtes ongezond, maar Aspergillus flavus is een van de meest giftige schimmels. Tot de stofwisselingsproducten behoren de mycotoxinen aflatoxine B1 en aflatoxine B2. Zelfs korte blootstelling aan hoge doses kan de lever, longen en nieren beschadigen. Mensen met eerdere ziekten ontwikkelen zelden een gevaarlijke infectie van de luchtwegen (aspergillose). Op de lange termijn zijn de aflatoxinen kankerverwekkend.
Sommige soorten Mucor veroorzaken ook ernstige ontstekingen bij reeds verzwakte patiënten. In zeldzame gevallen veroorzaken de mucormycosen trombose, necrose, longontsteking en maagdarmklachten. Epicoccum nigrum is niet zo schadelijk voor de gezondheid, maar veroorzaakt ook allergieën.
Wat helpt tegen gele schimmel?
Als u gele schimmel op de muur of op behang heeft ontdekt, is de verdere procedure afhankelijk van de grootte van de mal. Voor kleine plekjes onder een halve vierkante meter kun je de gele schimmel zelf verwijderen. Het kan vaak worden behandeld met antischimmelproducten op basis van alcohol of waterstofperoxide. Bij grotere oppervlakten is een professionele schimmelsanering essentieel.
De gevaarlijke gele schimmel Aspergillus flavus komt in Duitsland vooral voor in geïmporteerd voedsel zoals noten en gedroogd fruit. Strikte controles door de toezichthoudende autoriteit zorgen ervoor dat de maximaal toegestane waarden voor aflatoxinen niet worden overschreden in lokaal geproduceerd voedsel. Niettemin moeten consumenten hun voorraad regelmatig controleren en deze onmiddellijk weggooien als er tekenen van schimmel zijn.
Hoe voorkom ik gele schimmel?
Onzichtbare schimmelsporen zoemen altijd in de lucht. Toch ontkiemen ze pas als ze de juiste omgeving vinden. Vooral in de winter vormt zich condens in het raamgebied wanneer de warme, vochtige lucht in het interieur condenseert op de koude ruiten.
Als u minimaal drie keer per dag ventileert, zorgt u ervoor dat het vocht dat in het interieur ontstaat kan ontsnappen en zo schimmelvorming voorkomt. Om dezelfde reden moet het raam na het douchen en na het koken minstens vijf minuten open blijven staan. Over het algemeen mag de luchtvochtigheid in kamers niet hoger zijn dan 60 procent.
Als het in huis te koud wordt, groeit de schimmel gemakkelijker doordat koude lucht minder waterdamp opneemt en er dus meer water condenseert. De ideale temperatuur in woonkamers is 19 tot 22 graden, in de badkamer 22 tot 24 graden.
Gele schimmel kan ook effectief worden voorkomen in de voedingssector. Wie zijn voorraad koel en droog bewaart, snel gebruikt en zorgt voor hygiëne in de keuken, creëert ongunstige omstandigheden voor schimmel.
