Van het eenvoudige ornament tot de bruikbare tuin
Intensief groen komt qua indeling en onderhoud ongeveer overeen met de inspanning van een normale huistuin. Na het beoogde gebruik zijn er twee subvormen van intensieve vergroening te onderscheiden:
- Eenvoudige intensieve vergroening
- Tuin op het dak
De eenvoudige intensieve vergroening is interessant voor ongebruikte dakoppervlakken. In vergelijking met extensieve vergroening is de inspanning voor irrigatie en onderhoud hoger, maar er zijn nauwelijks beperkingen aan de keuze van planten. Naast mossen, grassen en kruiden zijn ook kleinere vaste planten mogelijk. Op deze manier kunnen kleine tuinlandschappen worden gecreëerd die, met de juiste plantenkeuze, van lente tot herfst keer op keer bloeiende gebieden laten zien.
Daktuin © cu.here, fotolia.com
Een daktuin biedt een bijna onbeperkte keuze aan planten, inclusief kleinere bomen, en kan worden gebruikt als een tuin achter het huis - slechts een paar verdiepingen hoger. Mogelijke elementen van de luchtige oase van rust zijn:
- Bedden planten
- Gazons
- Dakterrassen
- manieren
- kleinere vijvers en watermassa's
- Speelplaatsen voor kinderen
Een kopie van de natuur - op hoge hoogten
Om de planten van het intensieve groen te laten groeien en gedijen, hebben ze een geschikt substraat nodig. Op het dak zijn verschillende lagen aangebracht die de structuur van de bodem in de natuur nabootsen. De grond in de natuur bestaat uit een humusrijke laag grond aan de oppervlakte, gevolgd door klei- en steenlagen eronder tot aan het oorspronkelijke gesteente, waarbij door de verwering de grond is gaan groeien. Neerslag sijpelt weg op het oppervlak en wordt als grondwater in de onderste bodemlagen opgeslagen.
Het doel van een groendak is om voor de planten een even waardevol levensonderhoud te creëren als in de natuur en tegelijkertijd het onderliggende gebouw zo goed mogelijk tegen beschadiging te beschermen. Van onder naar boven - bij een plat dak - ontstaan de volgende gelaagdheid:
- Betonnen plafond
- isolatie
- Dak waterdicht maken
- Beschermende laag
- Drainagelaag
- Filterlaag
- Ondergrondlaag
- planten
De opbouw tot aan de afdichting is identiek aan niet-groene platte daken. Om de gevoelige afdichting te beschermen bij het opzetten van het groendak en ook later, wordt bij aanvang van de werkzaamheden eerst een beschermlaag aangelegd. Het is bestand tegen perforatie. Hierdoor wordt mechanische beschadiging van de doorwortelbestendige dakafdichting vermeden. Indien de dakafdichting niet voldoende wortelvast is voor een groendak, dient eerst wortelbescherming als laag onder de beschermlaag aangebracht te worden.
De drainagelaag wordt op de beschermlaag aangebracht. Omdat voldoende water de alfa en omega is voor de groei van de planten, mag er echter geen wateroverlast optreden. De drainage voert overtollig water af en houdt het zo weg van de planten. Voor deze laag kunnen verschillende materialen worden gebruikt. Drainage is bijvoorbeeld mogelijk als vulling. Er zijn ook matten of speciale kunststof elementen die door afwisselend verhogingen en verdiepingen tegelijk een drainerende werking hebben en tevens fungeren als waterreservoir.
De afwatering is afgedekt met een filterlaag. Dit is meestal een rotvrij vlies. Het vlies voorkomt dat belangrijke grondcomponenten uit de substraatlaag de drainage binnendringen en de functie ervan verstoren.
In de substraatlaag boven de filterlaag ontstaat door het vasthouden van waardevolle bodemcomponenten een natuurlijke nutriëntenkringloop. Het substraat heeft verschillende taken voor de vergroening: het moet de planten van water en voedingsstoffen voorzien en een basis bieden voor stevige wortels. Bij intensieve vergroening wordt de substraatlaag samengesteld volgens de geplande begroeiing. De laag is een mengsel van minerale ondergronden en humusrijke organische componenten.
De opbouw van het groendak
Deze structuur vormt uiteindelijk de basis voor de beplanting. Als de planten worden geselecteerd op basis van de hoogte en samenstelling van het substraat en de structuur van het gebouw, kan het hart van de tuinman zich vrij en zonder aarzelen ontwikkelen.
Hoge eisen aan de statica
Hoe hoger de kwaliteit van de aanplant, hoe dikker de substraatlaag die nodig is. Volgens de Duitse Vereniging van Daktuinders (DDV) vereist een eenvoudig, intensief groendak een constructiedikte van 12 tot 25 centimeter. In de daktuin zijn constructiediktes van 15 tot 40 centimeter en meer te verwachten. Deze extreme laagdiktes zorgen voor het gewicht waarmee het groendak de statica van de woning belast. De volgende belastingen werken op de dakconstructie:
- eenvoudige intensieve vergroening: 150 tot 200 kilogram per vierkante meter
- Daktuin: 150 tot 500 kilogram per vierkante meter
Het draagvermogen van het dak bepaalt de vorm van vergroening
Bij nieuwbouw moet van meet af aan rekening worden gehouden met de belasting van een gepland groendak en moet de dakconstructie dienovereenkomstig stabiel worden gemaakt. Indien het dak van een bestaande woning voorzien moet worden van een groendak, is een zeer zorgvuldige statische controle door een gekwalificeerde specialist essentieel.
