De zonnehoed schijnt onderweg en in de bedden: gedurende een paar weken van juli tot eind september geeft de populaire vaste plant ons een vuurwerk van kleuren. Lees meer over soorten en verzorging in onze tuingids.
De oorsprong van de zonnehoed
De speciale favoriet van alle meerjarige vrienden in de nazomer is ongetwijfeld de zonnehoed (Echinacea), vooral de paarse zonnehoed (Echinacea purpurea) en de gewone zonnehoed (Rudbeckia): ze sieren het bed in felle kleuren en worden graag versierd met bolvormige distels, flox, geurende brandnetels en begeleiden verschillende grassen. De zonnehoed, die behoort tot de zonnebloemfamilie (Asteraceae), komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika. Hier groeit de vaste plant op een grote verscheidenheid aan locaties, van vochtige weilanden tot droge prairies. De vaste plant werd aan het einde van de 17e eeuw in Europa geïmporteerd; lange tijd waren er maar een paar paarse en witte variëteiten. Maar in de afgelopen 20 jaar is het aantal variëteiten en hybriden enorm gestegen; er zijn nu meer dan 100 verschillende soorten wereldwijd.De meeste soorten zijn meerjarig, sommige zoals de Ruwe Zonnehoed (Rudbeckia hirta) zijn van korte duur en worden daarom meestal als eenjarige gekweekt.
De zonnehoed is ook in de volksmond bekend als het hoofd van de egel. Het dankt deze naam aan zijn stekelige zaadkoppen.
Coneflower: een beproefde medicinale plant
De Noord-Amerikaanse prairiestruik werd al door de indianen gebruikt als een effectief middel om wonden en infecties te behandelen. De kruidachtige delen en wortels van Echinacea purpurea en Echinaceapallida werden gebruikt. De blanke kolonisten namen deze kennis in de 19e eeuw over. Tegenwoordig gebruiken we voornamelijk zonnehoedtincturen om het immuunsysteem te versterken, bijvoorbeeld bij verkoudheid. Bolletjes met de actieve ingrediënten van Echinacea angus-tifolia worden ook gebruikt in de homeopathie, bij verkoudheid, maar ook bij flebitis en huidaandoeningen. Zonnehoed heeft echter ook een aantal bekende bijwerkingen: iedereen die de neiging heeft tot allergieën voor composieten, moet ervan afzien het te gebruiken, evenals iedereen die lijdt aan een auto-immuunziekte. Zelfs zwangere vrouwen wordt afgeraden om zonnehoedjes te gebruiken.
Herken soorten zonnehoeden
De zonnehoedsoorten zijn gemakkelijk te herkennen aan hun bloemen. Ze hebben een bruine bloemkop die rondom bedekt is met gele straalbloemen. Afhankelijk van de soort staan ze horizontaal of hangen ze iets naar beneden. Bijzonder opvallend: de bloemkop van de gigantische zonnehoed (Rudbeckia maxima), die een zeer imposante verschijning is in het bed. Afhankelijk van soort en variëteit verschijnen de bloemen van de vaste plant tussen juli en oktober en trekken ze talrijke insecten aan. Tot de vroegbloeiende soorten behoren bijvoorbeeld de dubbele zonnehoed (Rudbeckia laciniata), waarin in plaats van de bruine kop meer straalbloemen groeien vanuit het midden van de bloem, en de parachute zonnehoed (Rudbeckia nitida 'Juligold') met hangende straalbloemen.
Zelfs in oktober bloeien de gele of lichtgevende zonnehoed (Rudbeckia fulgida) en de oktoberzonnebloem (Rudbeckia triloba). De vaste plant wordt klonterig en kan grotere opstanden vormen. Sommige soorten verspreiden zich ook via hun uitlopers. Het frisgroene blad zit op stugge rechtopstaande stelen, maar is op een plantage tijdens de bloeiperiode door het grote aantal bloemen niet meer te zien. Terwijl soorten als de Missouri-zonnehoed (Rudbeckia missouriensis) slechts 40 centimeter hoog worden, kunnen de variëteiten van de parachute-zonnehoed wel twee meter hoog worden.
Start fotogalerij 8 Alles weergevenDe parachute zonnehoed (Rudbeckia nitida 'Juligold') dankt zijn naam aan de hangende straalbloemen.
Helaas van korte duur, maar schitterend. Echinacea "Hot Papaya" is de naam van de bijzondere soort met dubbele bloemen in intens oranjerood.
Met een hoogte van maar liefst 180 centimeter is de gigantische zonnehoed (Rudbeckia maxima) een imposante verschijning in het bed.
De gele of heldere zonnehoed (Rudbeckia fulgida) bloeit nog in oktober.
Een van de bekendste en meest populaire soorten zonnehoed: de rode zonnehoed (Echinacea purpurea).
Zoals de naam oktober zonnehoed suggereert, is de Rudbeckia triloba soort een laatbloeier onder de zonnehoeden en daarom perfect voor het herfstbed.
De Missouri-zonnehoed (Rudbeckia missouriensis) wordt maar 40 centimeter en dient daarom op de voorgrond van een bed geplant te worden.
Een vroege bloeier onder de zonnehoeden: de gevulde zonnehoed (Rudbeckia laciniata).
Gebruik van de zonnehoed
Niet alle zonnehoedsoorten zijn echter even geschikt voor meerjarige aanplant die langlevend en gemakkelijk te verzorgen moet zijn: sommige zijn van korte duur of hebben weinig groeikracht, andere zijn niet erg stabiel. Over het algemeen zijn echter alle soorten zonnehoed geschikt voor mooie bedden en open ruimtes. De rassen van Rudbeckia fulgida kunnen zelfs de rand van het bos aan. Vooral de door Karl Foerster veredelde variëteit 'Goldsturm' (Rudbeckia fulgida var. Sullivantii) is een echte permanente bloeier.
Perfecte partner voor een zonnehoed
De felle kleuren van de zonnehoed zijn veelzijdig. Zo ziet de combinatie van geel met andere warme tinten, zoals oranje of rood duizendblad (Achillea) of zonnebruid (Helenium) er bijzonder mooi uit. De perfecte partners zijn vooral grassen, waarmee prachtige prairiestijlen ontstaan. Ook planten met andere bloemvormen zoals toorts (Verbascum) of fakkellelies (Kniphofia) vormen een goed contrast. Door de late bloeitijd zijn asters zeer goede combinatiepartners. De lagere soorten van de zonnehoed zijn het meest geschikt voor een plekje op de voorgrond, terwijl de hogere soorten door hun felgele bloemen verder de aandacht trekken.
De kleuren van de zonnehoed zijn op vele manieren te combineren en laten elk bed stralen.
Locatie en bodem voor de zonnehoed
Een zonnige locatie en humus, doorlatende grond die in de winter niet de neiging heeft om nat te worden, zijn goede omstandigheden voor zonnehoeden om te gedijen. Als ze te droog staan, vallen ze gemakkelijk om en zijn ze min of meer van korte duur. Humus levert de belangrijkste voedingsstoffen die de plant nodig heeft en buffert de aarde tegen omgevingsinvloeden. De vaste planten worden grotendeels gespaard van ziektes en ook slakken zijn geen probleem. De grote bloemen trekken van juli tot eind september vlinders aan. In de tuin bereidt de zonnehoed je voor op een onvergetelijke bloeiende zomer.
Zonnehoed: de juiste verzorging
Het kan handig zijn om na de bloei zonnehoeden bij te knippen. Veel soorten van de zonnehoed brengen zelfs in de winter structuur aan het vaste plantbed en mogen pas in het voorjaar worden teruggesnoeid voordat nieuwe groei plaatsvindt. Om hun vitaliteit te behouden, moeten zonnehoeden in het voorjaar elke vier tot vijf jaar worden gedeeld. Hooggroeiende soorten zoals de volle zonnehoed worden het best ondersteund met een vaste plantring, anders kunnen ze gemakkelijk omvallen.
Propagate zonnehoeden
De soort van de zonnehoed wordt in het voorjaar vermeerderd door zaaien, delen of basale stekken, die indien mogelijk nog steeds wortels moeten hebben.