Het gebruik van aardwarmte voor verwarmingsdoeleinden is een van de nieuwere technologieën in de verwarmingssector. De kostencheck-expert legt in een interview uitgebreid uit wat de aanschaf van aardwarmte kan kosten en welke kosten er bij de exploitatie worden gemaakt.
Vraag: Hoe werkt aardwarmte überhaupt - en waar moet je op letten?
Kostencontrole expert: Geothermische verwarming is een bijzondere vorm van warmtepompverwarming .
Een warmtepomp onttrekt de warmte altijd aan een bepaald medium en geeft deze vervolgens af aan het verwarmingsmedium, dat door de verwarmingsbuizen stroomt en zo de kamers verwarmt.
Het principe werkt precies andersom dan een koelkast: hij onttrekt de warmte aan het voedsel in een afgesloten ruimte via een circulerende koelvloeistof en geeft deze af aan de omgeving. Een warmtepomp leidt de koelvloeistof door een extern medium, onttrekt de warmte eraan en geeft deze vervolgens af aan de gesloten binnenkant.
Bij geothermische verwarming is het medium waaruit de warmte wordt onttrokken de grond. Dit is vooral voordelig omdat er steeds meer warmte beschikbaar komt met toenemende diepte in de grond.
Een bodem is permanent vorstvrij vanaf een diepte van circa 60 - 80 cm (dit gegeven wordt bijvoorbeeld gebruikt voor een vorstvrije fundering), hoe dieper je gaat, hoe warmer het wordt.
Het koelmiddel bij geothermische verwarming circuleert ofwel relatief oppervlakkig over een groot gebied of op enkele punten in een leiding verticaal de diepte in (geothermische sonde). De manier waarop aardwarmte wordt ontwikkeld heeft een grote impact op de benodigde ruimte voor aardwarmte en de kosten.
Een punt waar u absoluut op moet letten is: elektriciteit .
Om de koelvloeistof te laten circuleren, is elektriciteit nodig - veel. In principe is de warmtepomp alleen een elektrische kachel, maar met een aanzienlijk verbeterd rendement.
Dat heeft impact
1. over ecologie en
2. over kosten
Geothermische verwarming is alleen ecologisch als de elektriciteit ervoor ecologisch wordt geproduceerd
Geothermische verwarming kan alleen zo ecologisch zijn als de elektriciteit die ervoor zorgt. Als deze elektriciteit bijvoorbeeld afkomstig is van een kolencentrale (waarvan er nog een aanzienlijk deel in Duitsland draait), is het ecologische evenwicht van zo'n verwarmingssysteem natuurlijk catastrofaal. Als de elektriciteit daarentegen uit een fotovoltaïsch systeem wordt gehaald, is de verwarming praktisch volledig CO (sub) 2 (/ sub) -neutraal. Dus hier is het essentieel om een beetje kritisch te zijn bij het kiezen van elektriciteit als je op een milieuvriendelijke manier wilt verwarmen.
De grote afhankelijkheid van aardwarmte van elektriciteit heeft natuurlijk ook een impact op de exploitatiekosten: als de elektriciteitsprijs stijgt, stijgen ook de verwarmingskosten. Vooral aardwarmte is sterk afhankelijk van goedkope (of verlaagde) elektriciteitstarieven. Als deze niet meer beschikbaar zijn, wordt de verwarmingsinstallatie snel onrendabel - vooral vanwege de hoge aanschafkosten.
Vraag: Hoeveel kost geothermische verwarming om te kopen?
Kostencheck expert: Dat hangt natuurlijk altijd af van de benodigde warmteafgifte van het systeem en het type verwarmingssysteem dat je wilt gebruiken.
De verwarmingsinstallatie zelf is met kosten van € 5.000 tot € 10.000 niet te duur, maar de installatiekosten en de kosten van het aftappen van de warmtebron moeten ook worden opgeteld.
Uiteindelijk liggen de kosten voor het gehele verwarmingssysteem vaak tussen de € 15.000 en € 25.000 .
Biomassaverwarming (pellets, houtsnippers) is door de benodigde opslag vaak net zo duur, traditionele gasverwarming kost vaak maar de helft.
Een deel van de extra kosten wordt echter gecompenseerd door een navenant hoge financiering. Dit wordt voornamelijk gedaan door de staat om het gebruik van aardwarmte als bron van verwarmingsenergie te bevorderen, vooral in de particuliere sector.
Dientengevolge staat aardwarmte onder grote druk om opnieuw massaal te renderen, vooral door de lage bedrijfskosten.
Een klein kostenvoorbeeld uit de praktijk:
In een relatief nieuwe, goed geïsoleerde gezinswoning vervangen we de oude verwarmingsinstallatie door een aardwarmtepomp (JAZ 4.5). In ons geval wordt de warmtebron ontwikkeld met behulp van een aardwarmtesonde.
| Post | prijs |
|---|---|
| Warmtepomp inclusief installatie en hydraulische inregeling | EUR 11.500 |
| Ontwikkeling (diepe boringen, geothermische sonde) | EUR 8.800 |
| totale prijs | EUR 20.300 |
| vooruitgang | min 4.500 EUR |
| eigen kosten | 15.800 EUR |
Dit is natuurlijk maar een eenmalig kostenvoorbeeld voor een heel specifiek verwarmingssysteem en een specifieke inbouwsituatie. In andere gevallen - vooral als de lokale omstandigheden verschillen - kunnen de kosten ook aanzienlijk variëren.
Het ontwikkelingswerk vormt het grootste deel van de kosten
In ons kostenvoorbeeld is al duidelijk hoe hoog de kosten voor de ontwikkeling kunnen zijn en wat een aanzienlijk aandeel zij in de totale kosten voor aardwarmte hebben. Kijk dus niet alleen naar de kosten voor de verwarmingsinstallatie, maar houd altijd de mogelijke ontwikkelingskosten op uw eigen terrein in de gaten.
Bij een ontwikkeling dicht aan de oppervlakte (bv. Met aardwarmtecollectoren) zouden de kosten aanzienlijk lager zijn geweest, maar in ons geval zou bijna 300 m² nodig zijn geweest. Dat wilden we vermijden.
Vraag: Van welke factoren zijn de kosten voor aardwarmte in de praktijk afhankelijk?
Kostencheck-expert: Hierbij spelen natuurlijk meerdere factoren een rol:
- het type en ontwerp van de warmtepomp en het nominale vermogen van de warmtepomp
- het gekozen toegangstype en de lokale omstandigheden
- de warmtevraag die het gebouw heeft
Deze drie factoren spelen altijd samen als het gaat om de kosten van geothermische verwarming.
De individuele verwarmingsbehoeften van het gebouw zijn bijzonder belangrijk als het om kosten gaat, en daarom moeten deze van tevoren zeer nauwkeurig worden bepaald.
Voor de juiste dimensionering van het systeem moet voldoende rekening worden gehouden met de klimatologische extremen in het gebied (bijv. Zeer koude winterdagen) om voldoende systeemvermogen beschikbaar te hebben wanneer dat nodig is en om hogere warmtebehoefte zonder bijverwarming te kunnen dekken.
Bij het dimensioneren mogen geen fouten worden gemaakt, aangezien er achteraf nauwelijks iets kan worden gecorrigeerd. Zorgvuldige en uitgebreide berekeningen vooraf zijn daarom belangrijk. Ze moeten in elk geval worden uitgevoerd door een ervaren specialist.
Vraag: Welke ontwikkelingskosten kunnen ontstaan?
Expert kostencontrole: het hangt sterk af van het type ontwikkeling. Er zijn in totaal drie opties:
- de ontwikkeling via vlakke plaatcollectoren
- de ontwikkeling via sleufcollectoren (Künetten)
- de ontwikkeling via geothermische sondes
Vlakke collectoren zijn buizen die in kronkelige lijnen naast elkaar zijn gelegd en alleen op een geringe diepte zijn geïnstalleerd. Ze zijn het meest kosteneffectieve type ontwikkeling, maar voor gemiddelde eengezinswoningen hebben ze meestal een oppervlakte nodig van 300 m² tot 350 m² , afhankelijk van de verwarmingsbehoefte. Met ongeveer 10 euro per m² tot 15 euro per m² zijn de kosten redelijk. De energieopbrengst is circa 25 W per m² .
Geul- of greppelcollectoren zijn vlakke plaatcollectoren die onder elkaar zijn gerangschikt. Ze liggen in een spiraal op elkaar. De afzonderlijke spiralen zijn naast elkaar in een greppel opgesteld.
Bij een gemiddelde warmtebehoefte in een eengezinswoning moet men doorgaans rekening houden met sleuflengtes van 80 m tot 100 m , maar deze kan ook in meerdere sleuven verdeeld worden. Als de grond goed is (geen hoge grondklasse), bedragen de kosten voor een meter sleuf ongeveer 30 à 40 euro . De energieopbrengst is hier ongeveer 100 W per sleufmeter .
Hierdoor zijn trays een perfect compromis tussen benodigde ruimte en kosten. Bij moeilijke bodemgesteldheid kan dit echter ook aanzienlijk duurder zijn - vlakke collectoren zijn hier vaak de betere oplossing.
Geothermische sondes zijn de duurste en meest complexe ontwikkelmethode, maar nemen tegelijkertijd ook de kleinste ruimte in beslag.
Hoe dieper de sonde, hoe meer energie hij produceert
De energieopbrengst is hier erg hoog, meestal kan van ruim 50 W per meter boordiepte worden uitgegaan. Hiervoor zijn voor een gemiddelde eengezinswoning een boordiepte nodig van 160 tot 180 meter. Omdat boren onder de 100 m echter alleen in bijzondere uitzonderlijke gevallen is toegestaan, worden de boringen meestal verdeeld over twee of meer boorgaten.
De boormeter kost tussen de 50 en 60 euro, omdat het proces ingewikkeld is en er een groot aantal (betalende) vergunningen moet worden aangevraagd. Bij problematische bodemgesteldheid kunnen deze kosten echter enorm oplopen.
De aardwarmtesonde is dus de duurste en qua kosten ook de meest risicovolle ontwikkeling.
Vraag: Deze cijfers gaan uit van een verwarmingsbehoefte van ongeveer 8.000 kWh per jaar voor een gemiddelde eengezinswoning - is dat realistisch? Welke afwijkingen zijn er?
Kostencontrole expert: Dit is in principe heel realistisch als het een moderne, redelijk goed geïsoleerde woning betreft.
De daadwerkelijke warmtebehoefte kan van huis tot huis natuurlijk een beetje fluctueren, hierbij spelen veel bouwkundige factoren een rol, zoals het type raam of de dikte van de isolatielaag.
Oudere of niet-geïsoleerde huizen hebben echter vaak een aanzienlijk hogere verwarmingsbehoefte. In welke gebieden u kunt zien aan de hand van de onderstaande richtwaarden:
| Type gebouw, bouwjaar | Verwarmingsbehoefte in kWh / m² per jaar |
|---|---|
| Huizen gebouwd voor 1977, niet gerenoveerd | ongeveer 220 kWh / m² - 280 kWh / m² per jaar |
| Huis gebouwd na 1977, standaard WSchV 1977 | ongeveer 150 kWh / m² - 230 kWh / m² per jaar |
| Huis volgens de WschV 1984 norm | ongeveer 80 kWh / m² - 150 kWh / m² per jaar |
| Huis volgens de WSchV 1995 norm | ongeveer 50 kWh / m² - 100 kWh / m² per jaar |
| Woning volgens de EnEV 2009 norm | ongeveer 50 kWh / m² - 70 kWh / m² per jaar |
| Energiezuinig huis | ongeveer 30 kWh / m² - 50 kWh / m² per jaar |
| Passief huis | minder dan 15-20 kWh / m² per jaar |
Dit zijn natuurlijk slechts grove richtlijnen, zoals reeds vermeld, kan de daadwerkelijke warmtevraag dan altijd een beetje fluctueren. Uit het overzicht blijkt echter al dat oudere, niet-gerenoveerde woningen vaak een significant hogere verwarmingsbehoefte hebben.
Vraag: Hoe zit het met de verwarmingskosten voor geothermische verwarming - hoeveel is dat goedkoper? De aanschafkosten zijn veel hoger dan bij bijvoorbeeld gasverwarming.
Kostencontrole expert: Het is heel eenvoudig om de verwarmingskosten te berekenen die ontstaan met een specifieke warmtepomp - de sleutel is de JAZ van de warmtepomp.
Een JAZ (jaarlijkse prestatiefactor) van 1,0 zou betekenen dat de warmtepomp ook 1 kWh warmte opwekt uit 1 kWh. Maar een luchtverhitter kan dat ook.
De warmtepomp in ons voorbeeld heeft een JAZ van 4,5 - dat wil zeggen, je moet 1 kWh elektriciteit gebruiken om 4,5 kWh warmte op te wekken. Dat is een veel betere verhouding.
Veel aanbieders bieden verlaagde elektriciteitstarieven voor warmtepompen, en soms een combinatie voor hoge en lage laadtijden. Verlaagde tarieven kosten doorgaans rond de 19 cent / kWh , anders betaal je de normale elektriciteitsprijs.
Als u uw verwarmingsbehoefte kent (bijv. Van de vorige verwarming), kunt u eenvoudig de kosten berekenen.
8.000 kWh verwarmingsbehoefte met een JAZ van 4,5 betekent 1.777 kWh elektriciteitsbehoefte. Met een verlaagd elektriciteitstarief komt dit neer op ongeveer 337 euro verwarmingskosten per jaar, met normale elektriciteit ongeveer 497 euro verwarmingskosten per jaar.
Een kleine vergelijking:
Verwarmingsbehoefte 8.000 kWh / jaar, stookkosten voor diverse verwarmingssystemen
| Type verwarming | Jaarlijkse verwarmingskosten |
|---|---|
| Geothermische verwarming JAZ 4.5 | 337 EUR / 497 EUR / 213 EUR * * met zelf opgewekte fotovoltaïsche elektriciteit, gemiddelde waarde |
| Gasverwarming (calorische waarde) | 436 EUR |
| Pellet verwarming | 400 EUR |
| Houtsnippers verwarming | 280 EUR - 300 EUR |
Of aardwarmte rendabel is, hangt af van de ontwikkeling van de elektriciteitsprijzen
Houd er rekening mee dat aardwarmte erg afhankelijk is van de elektriciteitsprijs. Als dit toeneemt (zoals de afgelopen jaren vrijwel continu het geval is geweest) of als het verlaagde tarief komt te vervallen, wordt aardwarmte al snel het duurste alternatief.
Voor biomassa zoals pellets of houtsnippers zijn de prijzen daarentegen al jaren hetzelfde - aangezien dit hernieuwbare grondstoffen zijn en veelal slechts licht verwerkt afval van houtverwerking, is er weinig reden voor prijsstijgingen. Met dergelijke kachels geeft dit ook een beetje zekerheid voor de toekomst.
De gasverwarming scoort bij aanschaf met een paar duizend euro kostenvoordeel, wat een aardwarmte pas op zeer lange termijn kan terugverdienen.
De gasprijs voor aardgas, die in de toekomst zeker zal stijgen, zou, in ieder geval op lange termijn, de verhouding kunnen verschuiven ten gunste van aardwarmte als de elektriciteitsprijs niet in dezelfde mate stijgt.
Voordat u een geothermisch verwarmingssysteem aanschaft, is het essentieel om goed te berekenen en goed na te denken.
