Aardappels planten in eigen tuin? Dit is in veel opzichten een goed idee! Omdat het eten van aardappelen je niet alleen lang verzadigd houdt, bevatten de knollen ook veel vitamines en mineralen. Je hebt ook de mogelijkheid om zeldzame soorten te kweken die niet eens in de supermarkt verkrijgbaar zijn, en de smaakbeleving van een zelfgekweekte aardappel is totaal anders dan die je koopt.
Regionaal worden aardappelen ook wel aardperen of aardappelen genoemd. Ze behoren tot de gewasplanten en komen uit de nachtschadeplantenfamilie. Duitsers consumeren ongeveer 50 kilo aardappelen per hoofd van de bevolking per jaar, daarom is de plant een van de meest populaire voedingsmiddelen. Door het hoge vitamine- en mineralengehalte wordt de plant ook als zeer gezond beschouwd. Het kaliumgehalte in een aardappel kan bijvoorbeeld helpen de hoge bloeddruk te verlagen.
De meeste mensen denken bij de term 'aardappel' alleen aan de eetbare knol die ondergronds is gegroeid. Ook bovengrondse bladscheuten behoren tot de aardappelplant, wat betekent dat de kruidachtige plant wel een meter hoog kan worden. Van juni tot augustus verschijnen de bladeren en bloemen in wit, roze of paars met gele helmknoppen. Dit resulteert in groene bessen en bessen ter grootte van een kers, die echter niet eetbaar zijn. De onder de grond verborgen knollen dienen als opslagplaats voor voedingsstoffen en hebben, afhankelijk van de variëteit, een ovale, ronde of langwerpige vorm.
De variëteit van de vruchtvleeskleur van een aardappel varieert van wit, geel, oranje tot blauw en paars.
In totaal zijn er honderden verschillende soorten aardappelen. Daarom varieert de bonte variëteit van de vruchtvleeskleur van wit, geel, oranje tot blauw tot paars. De verschillende oogstperiodes van de verschillende rassen verkleinen ook het risico op misoogsten als gevolg van plagen of ziekten.
Het succesverhaal van de aardappel
In Duitsland werd de aardappel vanaf de 18e eeuw op grote schaal verbouwd, aangezien Frederik de Grote hem als hoofdvoedsel voor zijn soldaten liet gebruiken. Met het begin van de industrialisatie in de 19e eeuw werd de aardappel steeds populairder en verving hij het gebruik van graan. De aardappel is nog steeds een erg populair voedingsmiddel.
Elke Duitser verbruikt ongeveer 50 kilo aardappelen per jaar.
Aardappelen planten in je eigen tuin, zo werkt het
De grote verscheidenheid aan verschillende aardappelen kunt u perfect naar eigen smaak in uw eigen tuin planten. De oogstopbrengsten zijn enorm.
Stap 1: voorkieming
U kunt aardappelen vanaf maart voorkiemen als u planten vroeg wilt oogsten. Neem gezonde en smetteloze aardappelplanten en zet ze in een bak op een lichte, maar niet zonnige plaats. Er moet ongeveer 10 tot 15 graden Celsius zijn. Na verloop van tijd vormen zich kleine spruitjes op de planten. Dit proces maakt de planten beter bestand tegen lage temperaturen en ongedierte. Hierdoor heb je een oogstopbrengst die circa 20 procent hoger ligt.
Stap 2: maak het bed klaar
Twee weken voordat u de voorgekiemde knollen in het bed plant, moet u beginnen met het voorbereiden van het bed. Om dit te doen, graaft u de grond op met een schop of een graafvork. Omdat de optimale grond los, vochtig en onkruidvrij is. Maak vervolgens rijen bedden in oost-west richting met een afstand van minimaal 50 centimeter. Hierdoor wordt het oppervlak sneller verwarmd en gedroogd. Voeg gerust wat compost of hoornkrullen toe aan de grond.
Stap 3: Plant aardappelen
Afhankelijk van het ras en de regio kunnen aardappelen op verschillende tijdstippen worden gepoot. Terwijl voorgekiemde knollen vanaf half april geplant kunnen worden - ongeveer zes weken nadat u de aardappelen heeft neergelegd voor de voorkieming - moet u in bergachtige streken wachten tot begin mei.
De optimale vloertemperatuur ligt in ieder geval rond de negen graden Celsius. Leg de knollen over een groot gebied op een afstand van 30 tot 40 centimeter en ongeveer tien centimeter diep in een humus- en voedingsbodemrijk bed. Als basisregel reken je zo'n vier tot vijf knollen per vierkante meter uit.
Tip: plant aardappelen nooit naast tomaten. Dit komt omdat schimmelziekten zoals Phytophthora en bruinrot kunnen worden overgedragen van de aardappelen naar de tomatenplanten.
Stap 4: zorg voor het aardappelbed
Stapel aarde rond de vaste plant zodra deze ongeveer 20 centimeter hoog is geworden.
Zodra de aardappelen de eerste groene kleur vertonen, hebben ze veel water nodig. Geef de planten daarom 's morgens als het droog is voldoende water. Hierdoor kan het bedoppervlak weer drogen tot 's avonds.
Het opstapelen van aarde rond de vaste planten zodra de stengels van de aardappelplant ongeveer 20 centimeter hoog zijn, is een zeer de moeite waard proces. Herhaal dit proces met regelmatige tussenpozen ongeveer elke twee tot drie weken tijdens het hele groeiproces. Omdat je op deze manier de opbrengst van de plant aanzienlijk kunt verhogen, naarmate er meer dochterknollen worden gevormd.
Stap 5: oogst aardappelen
De eenvoudigste manier om de aardappelen op te graven is met een graafvork.
Voorgekiemde aardappelen hebben het voordeel dat ze vanaf eind juni geoogst kunnen worden. Anders vindt de oogst meestal ongeveer drie maanden na het planten plaats, wanneer het kruid geel wordt. Om te testen, graaft u op een droge dag een vaste plant uit de grond. Als de schil van de aardappel er niet af komt bij het raspen en de knollen makkelijk te scheiden zijn van de kool, kun je beginnen met oogsten.
De eenvoudigste manier om de knollen op te graven is met een graafvork. Dit kan echter ook herhaaldelijk leiden tot verwondingen aan de knollen.
Stap 6: bewaar aardappelen
Aardappelen moeten op een donkere en koele plaats worden bewaard - bij voorkeur tussen vier en zes graden.
Beschadigde, verrotte of bevlekte knollen moeten onmiddellijk worden gesorteerd en de gezonde exemplaren moeten op het bed worden gedroogd, zodat de aanhechtende aarde bijna vanzelf kan afbrokkelen.
Daarna worden de geoogste aardappelen koel en donker bewaard. Een temperatuur tussen de vier en zes graden is ideaal. Dit voorkomt dat de knollen groene vlekken vormen met schadelijke solanine. Bovendien bevordert warmere opslag de vorming van kiemen en de afbraak van vitamine C. Bij koudere temperaturen onder nul graden wordt het aardappelzetmeel omgezet in suiker en wordt de smaak zoeter.
Luchtige kratten zijn geschikt voor opslag. Het is niet aan te raden om luchtdichte containers te gebruiken, omdat deze schimmelgroei bevorderen. We raden aan om meerdere dozen te gebruiken in plaats van één hoge. Op deze manier kun je de veranderingen in de aardappelen beter beheersen en slechte knollen gemakkelijker uitzoeken.
Om vochtverlies en de resulterende krimp van de knollen te voorkomen, bedek de dozen met krantenpapier.
Als de aardappeloogst voorbij is
Aardappelen zijn ideaal als voorkweek voor alle soorten groenten, omdat ze een voedselrijke grond achterlaten. U moet elke vier jaar aardappelen op hetzelfde perceel planten. Een regelmatige verandering in de fruitteelt is hiervoor erg belangrijk.
Plagen en ziekten
Als het kruid al half juni bruin kleurt en de onderkant van de bladeren is bedekt met een zilverwitte schimmel, is dit een aanwijzing voor Phytophthora. Plant de aardappelen preventief niet te dicht bij elkaar. Als uw aardappelen besmet zijn met de ziekte, moet het kruid worden verwijderd en via het organisch afval worden afgevoerd.
Aan de andere kant zijn slechte groei en verwelking van de bladeren tekenen van een aantasting door nematoden (kleine rondwormen). Een teeltonderbreking van minimaal vier jaar heeft een preventieve werking.
Bladluizen worden ook als ongedierte beschouwd. Deze zijn te herkennen aan vergeelde en gekrulde bladeren, verzwakken de plant en leiden tot een afname van de opbrengst. Om bladluizen weg te houden is het aan te raden om de vaste plant met mulch te bedwingen.
De coloradokever heeft ook invloed op de oogst door aan de plant te eten en oranje eieren aan de onderkant van de bladeren te leggen. De resulterende larven veroorzaken verdere schade. U kunt het probleem onder controle krijgen als u de plaag in een vroeg stadium identificeert en verwijdert. Er zijn ook verschillende middelen die de Colorado-kever tegengaan en nog steeds biologisch afbreekbaar zijn.