Waarom de natuur in het leven zo belangrijk is voor ons welzijn - en waarom we zeker moeten helpen bij het ontwerp van onze kamers.
Veiligheid en beveiliging zijn fundamentele menselijke behoeften. Dit is precies wat een goed appartement moet doen. Het wordt daarom vaak de "derde huid" van de mens genoemd. De manier van leven heeft invloed op mensen en hun welzijn. Maar: wanneer voel je je op je gemak in een kamer? Het is niet zo eenvoudig te zeggen. Is het de vorm, zijn het de kleuren of het licht? Of toch liever de geuren? De architect en psycholoog Dr. Harald Deinsberger-Deinsweger legt uit. Negen jaar lang adviseert hij en zijn instituut Wohnspektrum cliënten over vraagstukken uit de woonpsychologie.
Your-Best-Home.net: Waar houdt de woonpsychologie mee te maken?
De woonpsychologie onderzoekt de wisselwerking tussen het huis en zijn bewoners. Ruimtes kunnen ons gedrag en welzijn bepalen, vaak aanzienlijk meer dan we ons bewust zijn. Ze kunnen ons beperken of ze geven ons opties. Ze kunnen ons ook agressiever maken dan we in werkelijkheid zijn, of ze kunnen ons helpen ontspannen.
Kan een kamer je in een goed humeur brengen?
Niet direct. Maar u kunt de basis creëren om een goed humeur waarschijnlijker te maken. Gebouwen en ruimtes kunnen geen gevoelens opwekken, maar je kunt wel ruimtes bouwen waar je gemakkelijker kunt ontspannen. Dergelijke ruimtes zijn dan ook op de lange termijn gunstig voor de gezondheid. Helaas is het niet mogelijk om een slecht humeur van meet af aan uit te sluiten. Er zijn echter ruimtelijke aspecten die bijvoorbeeld depressieve stemmingen kunnen versterken of zelfs veroorzaken - maar ook aspecten die ze kunnen verminderen.
Eentonige omgevingen kunnen uw perceptie snel ondermijnen. Als je je muren niet wilt schilderen, kun je accenten zetten met bijvoorbeeld gekleurde decoratie.
Wat zouden daarvoor belangrijke elementen zijn?
Laten we voorlopig bij ontspanning blijven. We houden van deze gang van zaken zowel privé als in de professionele omgeving, want dan word je meestal veel creatiever. Om te ontspannen is de ruimte die we om ons heen waarnemen belangrijk. Als er veel natuurlijke elementen zijn, neemt de spanning gemakkelijker af. Studies tonen dat aan. Het is dus best handig als je de natuur in de buitenruimtes kunt waarnemen. Zo herstelt een patiënt met uitzicht op de natuur sneller dan zonder zo'n uitzicht.
Kun je het doen met kamerplanten?
Het werkt. We hebben van nature een bepaalde hoeveelheid prikkels nodig om ons op ons gemak te voelen. Deze prikkels zijn een soort basisvoedsel voor onze hersenen en ziel. Het ontwikkelde zich met de evolutie van mensen. In de vroegere tijdperken van onze evolutionaire geschiedenis in de natuur was er nooit een gebrek aan impulsen en stimuli. Daarom hebben we geen alarmsysteem als er te weinig prikkels op ons inwerken - we merken het niet. Maar een eentonige omgeving kan ervoor zorgen dat u zich ongemakkelijk voelt, soms zelfs ongemak.
Is er vandaag niet meer een sensorische overbelasting?
Nee. Er is geen overprikkeling met de creatieve middelen in onze omgeving. Te veel prikkels kunnen alleen komen van nieuwe technologieën of de media. Dat kun je niet doen met meubels, meubels of planten. Esthetisch kunt u het gevoel hebben dat de kamer overbelast is. Maar dat maakt je niet ziek.
Kleuren hebben niet bij iedereen hetzelfde effect. Het is daarom des te belangrijker om de tijd te nemen met het kleurontwerp en het appartement niet volledig door vreemden te laten inrichten.
Wat betekent dit voor de inrichting van onze omgeving?
Neem een stadsappartement waar je alleen uit je raam kunt kijken op een saaie muur er tegenover. Iedereen die het interieur daar spaarzaam heeft ingericht, schaadt ook zijn welzijn en zijn concentratie: zo'n eentonige omgeving bevordert de prikkelbaarheid. Als u uw omgeving niet vrij kunt kiezen, moet u het interieur in ieder geval aantrekkelijk maken, met verschillende kleuren, afbeeldingen en decoraties.
Betekent dit dat de gereduceerde architectuur van de moderne tijd psychologisch ongezond is?
Staat het in een afwisselende omgeving, bijvoorbeeld met veel natuur eromheen, dan zeker niet. Alleen als de eentonigheid in het gebied aanhoudt, moet je iets veranderen. Anders is eenvoud prima als bijvoorbeeld de buitenruimte iets te bieden heeft.
Kan een groen geverfde kamer een soortgelijk effect hebben?
Het gebruik van groen in het kleurenschema kan ook een ontspannend effect hebben - vergelijkbaar met een natuurlijke omgeving. Maar het is aanzienlijk zwakker en neemt na verloop van tijd merkbaar af. Echt positieve effecten ontstaan pas als meerdere kleuren worden gecombineerd. Een aantrekkelijk kleurenschema bevat ook andere elementen.
Wat bijvoorbeeld?
Ik raad mijn klanten aan om de tijd te nemen om in de kamer te gaan zitten en zich voor te stellen dat deze gemeubileerd is: welke kleuren zien ze, welke meubels? Welk licht zou comfortabel zijn? Wat zou ik nodig hebben om daar te blijven? Met slechts een korte tijd ontwikkelt bijna iedereen zijn eigen, passende ideeën.
Klassiek eenvoudig in wit of met kleuraccenten - welke kamer past het meest bij mensen? Psychologie zegt: het combineren van verschillende kleuren bevordert creativiteit en welzijn.
Hoe maak je een appartement gezellig en knus?
Het moet overeenkomen met de persoon. Meestal gebeurt dit met persoonlijke dingen en met een individueel ontwerp. Hierdoor ontstaat er een emotionele band met de kamer. Het wordt "mijn" kamer. Daarom zou mijn eerste aanbeveling zijn om niet alles door anderen te laten ontwerpen, maar zelf een handje te helpen, ook als vakmensen het dan doen. Dat vergroot de levensvreugde. Deze menselijke behoefte is goed zichtbaar in de puberteit: in deze levensfase is het verlangen naar individualisering bijzonder uitgesproken. Vroeger waren het bijna altijd de ouders die de kinderkamer ontwierpen. Maar met de eerste stap op weg naar volwassen worden, begint de drang om jezelf waar te nemen, allereerst in je eigen kamer. Ook al is het moeilijk voor de ouders om naar te kijken, het is een belangrijk proces vanuit psychologisch oogpunt.
Bestaat er zoiets als de perfecte kamer?
Theoretisch zou het kunnen bestaan, maar dan ziet het er elke keer anders uit, omdat zowel de respectievelijke omgevingsfactoren als de persoonlijke aspecten nooit identiek zijn. Dus het simpelweg kopiëren van kamerconcepten omdat u denkt dat ze perfect zijn, is niet aan te raden.
Is een goed ontworpen appartement duur?
Helemaal niet. Marmeren vloeren en fijn behang alleen zorgen niet voor goede kamers. Met eenvoudige middelen bereikt u een hoge woonkwaliteit. En je hebt niet veel vierkante meters nodig om in de belangrijke menselijke levensbehoeften te voorzien.
Heeft u nog andere aanbevelingen?
Een appartement zou idealiter aparte ruimtes moeten hebben met verschillende graden van publieke en private sfeer. Enerzijds een ruimte waar je gasten ontvangt die contact met buren mogelijk maken. En dan het intieme gedeelte waar je tot rust komt. Klassiek de slaapkamer of de badkamer. Deze functiescheiding is belangrijk om te voorzien in onze leefbehoefte voor de samenleving enerzijds en ontspanning anderzijds.
Wat zijn vanuit het oogpunt van de psycholoog de belangrijkste woonwensen?
Daar kun je zeker een goede vijftig behoeften formuleren. De belangrijkste dingen zijn het prikkelen van de zintuigen, de mogelijkheid om te ontspannen, de privacy en de behoefte aan gemeenschap, aan zelfbeschikking en aan het inrichten van een eigen huis. Hoe meer hiervan worden gehaald, hoe hoger de levenskwaliteit.
Kan een kamer je ziek maken?
Alleen in extreme gevallen kan een kamer je direct ziek maken. Maar alles wat ons welzijn beïnvloedt, kan op de lange termijn ook gevolgen voor de gezondheid hebben.
De architect: Dr. Harald Deinsberger-Deinsweger
Dr. Harald Deinsberger-Deinsweger is een expert in woonpsychologie.
Dr. Harald Deinsberger-Deinsweger studeerde architectuur en promoveerde in de psychologie. Tien jaar werkte hij als projectmanager bij een architectenbureau. Tegenwoordig ontwikkelt hij met zijn bedrijf "Wohnspektrum" ontwerpconcepten voor werkplekken en woongebouwen en leidt hij de opleiding residentiële psychologie aan de AAP Oostenrijkse Academie voor Psychologie.