De wet op successierechten en schenkingsrechten (ErbStG) regelt de belastingheffing op erf- en onroerend goed na het overlijden van een familielid. We leggen hier uit op welke vrijstellingen u aanspraak kunt maken en wat het verschil is met een schenking.
Erfbelasting is een van de vele zaken die u moet aanpakken na het overlijden van een dierbare. Naast belastingvrije legaten zoals sieraden of kunst, moet het resterende vermogen worden beheerd. Dit is waar de wet op de successie- en schenkingsrechten (ErbStG) van toepassing is. Voor een erfenis gelden dezelfde belastingvrijstellingen en belastingtarieven als voor een schenking die tijdens uw leven is gedaan. Toch zijn de schenking en erfenis niet helemaal identiek.
Verschillen tussen erfbelasting en schenkbelasting
Bij een schenking wordt het onroerend goed of onroerend goed voor het overlijden overgedragen aan de nakomelingen of familieleden. Dit betekent dat u tijdens uw leven nog steeds invloed kunt uitoefenen op wie wat krijgt en onafhankelijk is van de rechtsopvolging. Weliswaar gelden voor de schenkbelasting dezelfde belastingvrijstellingen als voor de erfbelasting, zodat er op het eerste gezicht fiscaal niet veel verschil is. Bij een schenking is het echter mogelijk om de persoonsgebonden aftrek elke tien jaar opnieuw te gebruiken, terwijl dit bij vererving maar één keer kan.
De belastingdienst moet worden geïnformeerd over een erfenis. Nadat de aangifte van erfrecht is ingediend, begint een periode van vier jaar. Gedurende deze tijd moet het Finazamt u de akte van erfrecht en dus het betalingsverzoek sturen.
Bedrag aan erfbelasting
De hoogte van de erfbelasting hangt voornamelijk af van de mate van relatie met de erflater en de waarde van de erfenis. Dit resulteert in drie belastingklassen en verschillende belastingvrijstellingen:
- Erfbelasting klasse I
Hieronder vallen zowel de langstlevende echtgenoot of partner als kinderen en stiefkinderen. Deze kunnen aanspraak maken op een vrijstelling tussen 200.000 en 500.000 euro, afhankelijk van de gezinsband. Meestal is er een erfbelasting van 7 à 30 procent verschuldigd. - Erfbelasting klasse II
De belastingdienst deelt hierin broers en zussen, nichten, neven, schoonkinderen, gescheiden echtgenoten, ex-levenspartners en stiefouders en schoonfamilies in. Er zijn vergoedingen van 20.000 euro. Alles daarboven wordt belast tegen 15 tot 43 procent. - Erfbelasting klasse III
Hieronder vallen alle andere personen die ook aanspraak kunnen maken op een vrijstelling van 20.000 euro. De erfbelasting bedraagt echter 30 tot 50 procent.
Erfbelasting: overzicht van toepasselijke belastingvrijstellingen
Klasse successierechten | Groep mensen | toepasselijke vergoedingen |
|---|---|---|
| IK. | Echtgenoot, geregistreerd levenspartner | 500.000 euro |
| Kind (ook adoptiekind en stiefkind) | 400.000 euro | |
| Kleinkind dat erft in plaats van het kind / stiefkind van de erflater als deze al overleden is | 400.000 euro | |
| Kleinkind, stiefkind | 200.000 euro | |
| Achterkleinkinderen en andere nakomelingen | 100.000 euro | |
| Ouders en grootouders bij verwerving door overlijden | 100.000 euro | |
| II | Ouders en grootouders met geschenken | 20.000 euro |
| Broers en zussen (ook halfbroers en -zussen) | 20.000 euro | |
| nichtje en neefje | 20.000 euro | |
| Stiefouders | 20.000 euro | |
| Schoonouders en schoonkinderen | 20.000 euro | |
| gescheiden echtgenoten, geregistreerde partners in een opgezegd geregistreerd partnerschap | 20.000 euro | |
| III | alle andere verkrijgers | 20.000 euro |
Het exacte bedrag aan erfbelasting wordt berekend na aftrek van de belastingvrijstellingen en kent de volgende belastingtarieven:
| Belastbare acquisitie | Belastingklasse I percentage | Percentage van belastingklasse II | Percentage van belastingklasse III |
|---|---|---|---|
| 75.000 | 7 procent | 15 procent | 30 procent |
| 300.000 | 11 procent | 20 procent | 30 procent |
| 600.000 | 15 procent | 25 procent | 30 procent |
| 6.000.000 | 19 procent | 30 procent | 30 procent |
| 13.000.000 | 23 procent | 35 procent | 50 procent |
| 26.000.000 | 27 procent | 40 procent | 50 procent |
| meer dan 26.000.000 | 30 procent | 43 procent | 50 procent |
Belangrijk om te weten : Als de erfgenaam in de afgelopen tien jaar al één of meerdere schenkingen heeft ontvangen, wordt hun waarde opgeteld bij de waarde van het lopende deel van de erfenis of schenking om de erfbelasting of schenkbelasting te berekenen.
Pensioentoeslag in speciaal geval
In het geval van een erfenis kunnen nabestaande echtgenoten, geregistreerde partners en kinderen van de overledene jonger dan 27 jaar aanspraak maken op een pensioenuitkering volgens § 17 ErbStG bovenop de respectieve vrijstellingen. De verschuldigde pensioenuitkering wordt echter verminderd als de echtgenoot of kinderen na het overlijden van de erflater uitkeringen ontvangen, zoals wezen- of nabestaandenpensioenen en pensioenen die niet aan erfbelasting zijn onderworpen.
De aangifte erfbelasting
Bij een erfenis meldt de belastingdienst meestal zelf, aangezien de bank haar vaak heeft geïnformeerd over de erfenis. Indien dit niet het geval is, moeten de respectieve erfgenaam, de erfgenaam van de verplichte erfdeel en de legataris binnen drie maanden na de erfenis contact opnemen met de belastingdienst. De aangifte successierechten daarentegen hoeft pas te worden ingediend nadat de belastingdienst daarom heeft verzocht.
De belastingdienst heeft voor de afhandeling doorgaans enkele weken nodig. Ook kan het voorkomen dat de verwerking tot twee jaar duurt en je de melding en het betalingsverzoek niet meer verwacht. De belastingdienst kan echter niet eeuwig de tijd nemen, want vier jaar nadat de aangifte erfbelasting is ingediend, vervalt de aangifte erfbelasting.
Vrijstelling van erfbelasting
Er is geen algemene vrijstelling van erfbelasting. Iedereen die onder de Duitse inkomstenbelasting valt, is verplicht te betalen. Sinds 2009 is er echter één uitzondering: de woning die aan de echtgenoot wordt overgelaten, blijft belastingvrij. En kinderen die een woning tot 200 vierkante meter erven, hoeven ook geen belasting te betalen. Voorwaarde is dat het pand tien jaar zal worden gebruikt voordat het wordt verkocht. Bovendien moet de erflater het pand tot aan zijn dood hebben gebruikt.
tip: Het testament van de echtgenoot moet zo worden gewijzigd dat de langstlevende echtgenoot eerst het vermogen ontvangt en pas na zijn overlijden het overgaat op het kind. Voorwaarde: de familie gebruikt het pand zelf Lees hier meer over manieren om te besparen op erfbelasting.